Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Ballota nigra & Vaccaria hispanica

fotò
fotò
Marrùbi-negre

Ballota nigra

Lamiaceae Labiaceae

Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.

Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.

Descripcioun :
Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.

Usanço :
Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis ànci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae


Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems - Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753

fotò
fotò
Cauril-sauvage

Vaccaria hispanica

Caryophyllaceae

Noms en français : Vachère, Saponaire des vaches.

Descripcioun :
Lou cauril-sauvage trachis dins li meissoun e lis ermas. Ié dison qu'es uno arqueoufito que nous vèn d'Anatolìo desempièi de siècle emé li gran de blad. Emé la criblo se vèi de mens en mens aleva en Auto Prouvènço. Se recounèis eisadamen à si flour roso pourtado pèr de long pecou e à si fueio verdalo e en lanço.

Usanço :
Es esta cultiva en mescladisso emé lou blad e la luserno pèr li vaco, que parèis qu'èi bono pèr ié faire veni lou la. Aquesto prouprieta se retrovo encò de la femo e toco tout ço qu'es en raport emé la femenita (enmenagogo, enflamacioun di teté, analgesico). Tout acò èi bessai de vèire emé la formo de la flour (principe di signaturo). Se dis peréu qu'èi vertuouso pèr la circulacioun dóu sang.

Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Vaccaria
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à juliet

Liò : Meissoun - Champ - Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Vaccaria hispanica (Mill.) Rauschert, 1965

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
RR
C
R
RR
RR
ges
ges

Ballota nigra & Vaccaria hispanica

CC
CC
C
CC
CC
C
C
C

Coumpara Marrùbi-negre emé uno autro planto

fotò

Coumpara Cauril-sauvage emé uno autro planto

fotò